Γραφει ο Λουης Σερεμετης
Την ημέρα του Αγίου Φιλίππου ο αστερισμός της Πούλιας κατηφορίζει από τον ουρανό και βασιλεύει πίσω από τα βουνά, προμηνύοντας την αρχή και τον ερχομό του χειμώνα. Δύσκολος ο φετινός χειμώνας για όλον τον κόσμο, και αναγκαστικά τον ελεύθερο χρόνο μας τα βράδια, εν μέσω lock down, θα τον περάσουμε στο τζάκι, εκεί που κάποτε περάσαμε αξέχαστες οικογενειακές στιγμές!
Πιτσιρικάδες, μόλις τρώγαμε μαζευόμαστε δίπλα στο τζάκι να πάρουμε ναι «πύρα» για να χωθούμε στο στρωμένο κρεβάτι! Εκεί ακούγαμε διάφορες ιστορίες, και αφού ζεσταινόμαστε μας έπιανε νύστα και κουτουλάγαμε, να πέσουμε μέσα στη φωτιά!.
Δίπλα στο τζάκι πρωτακούσαμε την ιστορία για τον Άγιο Φίλιππο και τους άλλους Αγίους, για ήθη-, έθιμα- παραδόσεις, εκεί μάθαμε για τις συγγένειες που τότε τις τιμούσαν, για τους συγγενείς που τους είχαν σε εκτίμηση, και μας μάθαιναν γι αυτούς!
Μας λέγανε συνέχεια και πολλές ορμήνιες, όπως «να διαβάζετε να μάθετε γράμματα για να μην κάνετε τη ζωή τη δική μας, αλλά να γίνετε καλοί ανθρώποι, γιατί χωρίς κοινωνική μόρφωση όσα γράμματα και να ξέρεις, άνθρωπος δεν λέγεσαι»! «Να σεβόσαστε όλους, μικρούς και μεγάλους, να βοηθάτε τους ανήμπορους, να έχετε την πόρτα ανοιχτή σε όποιον έχει ανάγκη», και πολλά άλλα!
Για την σημερινή μέρα, η λαϊκή παράδοση λέει ότι τέτοια μέρα ο Χριστός μεταμφιεσμένος σε φτωχό, βρέθηκε παρέα με άλλους ταλαιπωρημένους στο χωριό του Αγίου Φιλίππου. Είχε παλιόκαιρο, και το μόνο που ζητούσαν ήταν μια μπουκιά ψωμί, και κάπου να απαγκιάσουν για να περάσει η βραδιά.
Όποια πόρτα χτύπησαν, ή δεν άνοιξε καθόλου, ή τους την έκλειναν κατάμουτρα! Μόνο ο Φίλιππος τους άνοιξε την πόρτα του σπιτιού του για να τους φιλοξενήσει! Μόλις είχε γυρίσει από το όργωμα, και αφού ήταν φτωχός και δεν είχε τίποτα για να τους περιποιηθεί όπως συνήθιζε, δεν δίστασε να σφάξει το βόιδι του που το είχε για να οργώνει και να ζει την οικογένειά του. Κράτησε κρέας για να φάει η οικογένειά του εκείνη τη βραδιά μαζί με τους μουσαφιραίους, και το υπόλοιπο το μοίρασε στους φτωχούς χωριανούς του, γιατί την άλλη μέρα ξεκίναγε η νηστεία μέχρι τα Χριστούγεννα! Εκείνη την βραδιά περιποιήθηκε τους επισκέπτες του όπως ήξερε! Καλοπέρασαν όλοι στο χωριό, προσευχήθηκαν, συχώρεσαν τα πεθαμένα του Αγίου Φίλιππου, και τον ευχαρίστησαν για την προσφορά του!
Γι αυτό το λόγο λέγανε ότι το βράδυ της γιορτής του πρέπει να φάμε κρέας κι όχι τη μέρα. Από την επόμενη άρχιζε το «σαρανταήμερο», η «μικρή Αποκριά» όπως λέγανε την περίοδο προσευχών και νηστείας μέχρι τα Χριστούγεννα.
Την άλλη μέρα το πρωί, ο Φίλιππος βρήκε το βόιδι ζωντανό στο παχνί, έτοιμο να συνεχίσει το όργωμα! «Το ζωντάνεψε ο Χριστός, ανταμείβοντάς τον για την εργατικότητα, την φιλευσπλαχνία, και την αλληλεγγύη του για τους φτωχούς και αναξιοπαθούντες χωριανούς του», είπανε όλοι στο χωριό.
Ο Χριστός εκτίμησε τις αρετές του Φιλίππου, και από τότε τον πήρε μαζί του για μαθητή του
Από τους πιο καλούς ζευγάδες ο ίδιος, αγαπήθηκε και λατρεύτηκε ως Άγιος, και καθιερώθηκε ως ο προστάτης των ζευγάδων! Ο λαός τον έβλεπε πάντα σαν έναν φτωχό άγιο, και οι γεωργοί δεν σταματούσαν να δουλεύουν στα χωράφια τους τη μέρα της γιορτής του Αγίου, επειδή ο Άγιος ήταν γεωργός και απόκρευε κι αυτός τέτοια μέρα στο χωράφι του, και γνωρίζει την αγωνία και τους αγώνες τους.
Έτσι, και με κάποιες άλλες παραλλαγές είχαμε ακούσει από τους μεγαλύτερους την ιστορία του Αγίου Φιλίππου, που τη λέγανε τέτοια μέρα γύρω από τον «φόκο», το τζάκι, όταν μαζευόμαστε όλοι το βράδυ! Μας μάζευαν κάθε βράδυ να ακούμε τέτοιες ιστορίες, αλλά και τις καθιερωμένες ορμήνιες, και κρεμόμαστε από τα χείλη τους σαν μαγεμένοι!
Θυμάμαι ότι πάντα είχαμε στο σπίτι ένα πιάτο φαί παραπάνω, γιατί λέγανε μην τύχει κανείς μουσαφίρης, ή ακόμα και κανένας διακονιάρης τέτοιες μέρες.
Μπορεί λόγω δουλειάς να μην πήγαιναν τακτικά στην εκκλησία, μπορεί να ήταν οι περισσότεροι αγράμματοι, ήξεραν όμως και μπορούσαν να μας μιλήσουν για αγάπη, αλληλεγγύη, ομόνοια, για ευτυχία και δυστυχία, και να μας δείξουν με απλά παραδείγματα τι θα πει ανθρωπισμός! Λέγανε χαρακτηριστικά πως «άλλο πράμα είναι οι γνώσεις, και άλλο η μόρφωση»!
Ήταν τέτοια η ατμόσφαιρα γύρω από το τζάκι, υπήρχε τέτοια κατάνυξη όταν μας έλεγαν την ιστορία για τον Άγιο Φίλιππο, που έλεγες τώρα θα έρθει ο Χριστός με τους φτωχούς να χτυπήσει και την δική μας πόρτα, και θα τρέξουμε κι εμείς σαν τον Άγιο Φίλιππο να ανοίξουμε και να δείξουμε την καλοσύνη που μας έμαθαν στο σπίτι! Την άλλη μέρα πρωί πρωί τρέχαμε να πούμε χρόνια πολλά στον μοναδικό εορτάζοντα του χωριού, τον μπάρμπα Φίλιππα, για να μας κεράσει από ένα σοκολατάκι, ή καραμέλα! Και τι δεν θα έδινε κανείς να ξαναζήσει τέτοιες στιγμές!
Πιστεύω πως όλα αυτά, η ασταμάτητη κουβέντα, η απλότητα, το ενδιαφέρον, και η οικογενειακή συνοχή, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μας, και στην μετέπειτα κοινωνικοπολιτική μας διαδρομή και στάση στη ζωή!
Σύμφωνα τώρα με την Εκκλησιαστική παράδοση, ο Άγιος Φίλιππος ήταν ένας από τους δώδεκα μαθητές του Κυρίου. Καταγόταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας, απ’ όπου και ο Ανδρέας με τον Πέτρο. Τον κάλεσε μαθητή του ο ίδιος ο Χριστός, και κατόπιν ο Φίλιππος έφερε και τον Ναθαναήλ. Η φράση «Βρήκε ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ» έχει αναφορά στο Ευαγγέλιο για τη συνάντηση των δύο φίλων, του Φίλιππου και του Ναθαναήλ, και λέγεται για ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα.
Η μνήμη του Αγίου Φιλίππου τιμάται στις 14 Νοεμβρίου, ημέρα του μαρτυρίου του!
Χρόνια πολλά σε όλους με υγεία, με αντοχές, καλό και ήπιο χειμώνα, καλό σαρανταήμερο, καλά Χριστούγεννα, και καλές γιορτές, όπως τις ξέραμε από παλιά!
