γραφει ο βαγγελης Μητρακος
Τον νοικοκύρη του σπιτιού , τον μπαρμπα-Τρύφωνα , τον γνώριζα . Δηλαδή … λέγαμε μια «καλημέρα» ένα «γεια» … .
Ήταν ο ράφτης του χωριού του για πολλά χρόνια .. Όταν οι καιροί κύλησαν κι άλλαξε η ζωή (μαζί της και οι άνθρωποι) έκανε , ο μπαρμπα – Τρύφωνας , μεταποιήσεις στα ρούχα των συγχωριανών και καμιά φορά έραβε , αραιά και πού , κανένα καινούριο κουστούμι για κάποιον «αμετανόητο» και «απροσκύνητο» . Η γυναίκα του , η κυρα-Ευγενία , είχε «φύγει» . Τα παιδιά του είχανε παντρευτεί , πήγανε στα σπίτια , στις δουλειές τους … . Τώρα , που έγερνε ο ήλιος της ζωής , είχε , πια , πολύ χρόνο ελεύθερο , ο μπαρμπα-Τρύφωνας . Τις περισσότερες ώρες καθόταν σ’ ένα ξύλινο αυτοσχέδιο σκαμνί στην αυλή του παλαιού δίπατου χωριατόσπιτου . Κάπνιζε το τσιγαράκι του , έπινε τον καφέ του , πότιζε τα λίγα λουλούδια και τις πρασινάδες , σάρωνε την αυλή , μαντάριζε κάνα ρούχο , διόρθωνε το σύρμα της αυλής , έκανε τις μικροδουλειές του σπιτιού κι άλλαζε δυο κουβέντες με τους περαστικούς . Απλή ζωή και ήρεμη , όπως λέμε , ζωή με νόημα , μια γεμάτη ζωή .
Και μια μέρα η ζωή του κόπηκε ξαφνικά σαν την καύτρα του τελευταίου τσιγάρου του .
Πώς διαγράφεται από τον πίνακα της ζωής ένας άνθρωπος ; Πώς ξεχνιέται ; Πώς λησμονιέται η στιγμή που γεννήθηκε ; Η χαρά της μάνας που τον βύζαξε και το χάδι του περήφανου πατέρα πώς σβήνουν ; Ο αγώνας του και η αγωνία του , οι λύπες και οι χαρές του , οι ελπίδες του και τα όνειρα πώς χάνονται και γίνονται καπνός ; Ένα κιτρινισμένο φύλλο του φθινοπώρου , που ο αέρας το στροβίλισε και το πήγε «πού» ; Ο ρυθμός του σύμπαντος δεν άλλαξε με τον θάνατό του .
«Η ζωή συνεχίζεται. Οι ζωντανοί με τους ζωντανούς και οι πεθαμένοι με τους πεθαμένους» !
Πόσο σκληρή , εγωιστική και άπονη κουβέντα !!! Χορτάριασε το μνήμα του . Χορτάριασε κι η αυλή του . Ξεθώριασε η φωτογραφία του στον άσπρο Σταυρό και στο λεύκωμα της ζωής . Τα ξύλα του μπαλκονιού του άρχισαν να σαπίζουν .Η κληματαριά του δεν ξανάκανε σταφύλια . Τα κεραμίδια του έβαλαν νερό . Σκούριασε και το λουκέτο στην εξώπορτα . Τα παράθυρα έμειναν κλειστά … «Μάτια κλειστά , παραθύρια σφαλιστά» . Και στη γωνιά της αυλής , πλάι στην πόρτα του ραφτάδικου, μια παλιά σκούπα ακουμπισμένη στον τοίχο .
Πότε άραγε την είχε αγοράσει ο μπαρμπα – Τρύφωνας ; Από πού ; Πόσον καιρό σκούπιζε μ’ αυτήν τον ραφτάδικο , το μπαλκόνι , την αυλή ; Πότε σκούπισε για τελευταία φορά ; Άραγε , όταν την στύλωσε στον τοίχο μετά από κείνο το τελευταίο σκούπισμα , χτύπησε μέσα του κάποια καμπάνα λυπητερή ; Ποιος ξέρει ; Κανείς δεν γύρισε ποτέ απ’ τον Άλλο Κόσμο , να μας πει για τα «σημάδια» .
Ένας άνθρωπος έφυγε . Ένα σπίτι έκλεισε . Μια σκούπα ταπεινή , ακουμπισμένη στον τοίχο της αυλής , μαρτυρά , όμως , ότι εδώ έζησε ένας άνθρωπος . Κανείς πια δεν θα ξανασκουπίσει μ’ αυτήν . Έχει παλιώσει αρκετά . Κι αν κάποιος την ακουμπήσει , θα ’ναι για να την πετάξει .
Μακάρι κανείς να μην αγγίξει αυτήν την παλιά σκούπα που ’ναι ακουμπισμένη στον τοίχο του χωριατόσπιτου . Οι άνθρωποι που φεύγουν από κοντά μας πονάνε πιο πολύ από μας για τον αποχωρισμό . Κάποιο χέρι ανίκητο τους τραβά σ’ έναν κόσμο που τους φοβίζει . Θέλουν να μείνουν κοντά μας . Θέλουν να γυρίσουν πίσω . Φοβούνται να μη χάσουν το δρόμο της επιστροφής . Κι όσα αφήνουν πίσω τους είναι σημάδια για τον γυρισμό . Βοτσαλάκια , σαν εκείνα που άφηνε πίσω του ο Κοντορεβιθούλης στα παραμύθια της γιαγιάς , για να μη χάσει το δρόμο του γυρισμού από το μαύρο δάσος στο σπίτι του . Κι αν εκείνοι που μένουν πίσω κάνουν την αφροσύνη να εξαφανίσουν τα βοτσαλάκια της θύμησης , τότε οι «Κοντορεβιθούληδες» , που έφυγαν στο φοβερό «μαύρο δάσος» , δεν θα μπορέσουν να ξαναγυρίσουν ποτέ . Γιατί όσο κι ψάχνουν δεν θα βρίσκουν το μονοπάτι του γυρισμού .
«(…) Λεύκες , γιγάντοι καρφωτοί
στα πλάγια εδώ του δρόμου,
δέντρα μου , εστέρξατε ο βοριάς
τα φύλλα σας να πάρει .
Σκιές εμείνατε σκιών
που ρέουν στο μέτωπό μου ,
καθώς πηγαίνω χάμου εγώ
κι απάνω το φεγγάρι.(…)»
«Στροφές» , Κώστας Καρυωτάκης , από τη συλλογή «Νηπενθή» , 1921
*Γράφτηκε το 2006 για τον Τρύφωνα Μπόρλα από το το χωριό Καστανιά Αγράφων Καρδίτσας .
*Στα χρόνια τα κατοπινά το σπίτι «ξανάνοιξε» από τα παιδιά του .
