Ξηροκάμπι 1937 : Ο Α. Νίκωνας … ένα όνειρο … μια φωτογραφία

Φωτογραφία : 17 Φεβρουαρίου 1937 – Ο Μητροπολίτης ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΔΑΦΝΟΣ (1877-1961) , με ιερείς και πλήθος κόσμου , στο ξωκλήσι του Α. Νίκωνος Αρκασάδων Ξηροκαμπίου Λακωνίας .

Γραφει ο Βαγγελης Μητρακος

Απ’ όταν ο πρώτος Άνθρωπος απέκτησε συνείδηση και λογικό , απέκτησε μαζί και την επιθυμία να ερμηνεύσει , να εξηγήσει και να αποκτήσει γνώση αυτών που έβλεπε στον ύπνο του , δηλαδή των ονείρων του . Όλοι οι Λαοί και όλοι οι Πολιτισμοί έχουν μιλήσει για τα όνειρα . Όμως οι  Έλληνες είναι εκείνοι που έχουν πει τα περισσότερα γι’ αυτό το «παιχνίδισμα» του μυαλού , που , ενώ το σώμα κοιμάται , εκείνο «δημιουργεί» μια νέα ζωή μέσα στη ζωή , τη ζωή του ύπνου , δηλ. το όνειρο .

Μια από τις πάμπολλες ερμηνείες των Αρχαίων Ελλήνων για τα όνειρα ήταν πως τα έστελναν θεοί στους ανθρώπους για να τους φανερώσουν τη θέλησή τους ή να τους αποκαλύψουν κάποια πράγματα που βρίσκονταν κρυμμένα . Αυτές οι αντιλήψεις των Αρχαίων Ελλήνων για τα όνειρα επέζησαν μέσω της παράδοσης  κι έγιναν ισχυρό και αναπόσπαστο μέρος του Ελληνικού Λαϊκού Πολιτισμού αλλά και της Χριστιανικής Πίστης , αφού τόσο η Παλαιά όσο και η Καινή Διαθήκη είναι γεμάτες από περιπτώσεις όπου το Θείο επικοινωνεί μέσω των ονείρων με τους ανθρώπους . Μια ισχυρή διάσταση αυτού του είδους των ονείρων είναι εκείνη που ο Θεός , ο Χριστός , η Παναγία ή κάποιος Άγιος στέλνει όνειρο σε κάποιον εκλεκτό , με αγνή ψυχή , για να του αποκαλύψει το μέρος που είναι κρυμμένο κάποιο σκήνωμα Αγίου , ένας ιερός τόπος ή μια εικόνα .

Υπάρχουν στην Παράδοση της Εκκλησίας μας πάρα πολλά  τέτοια παραδείγματα με πιο γνωστό εκείνο της ευρέσεως της Εικόνας της Παναγίας της Τήνου , στα 1823 ,  όταν   η  Γερόντισσα Πελαγία , στο Μοναστήρι της Κυρίας των Αγγέλων στο Κεχροβούνι της Τήνου , είδε τρεις φορές στον ύπνο της την Παναγία να  της λέει ότι δεν αντέχει άλλο να είναι θαμμένη και να της υποδεικνύει το σημείο (χωράφι του Δοξαρά) και τον άνθρωπο (Σταματέλλο Καγκάδη) που θα πρέπει να συναντήσει για να ξεκινήσει άμεσα η αποκάλυψή της , πράγμα που έγινε έτσι ακριβώς .

Μια παρόμοια αναστάτωση επικράτησε στη Σπάρτη και στην ευρύτερη περιοχή στα 1937 , όταν ένα αγοράκι 6 χρόνων που το έλεγαν Νίκωνα κι έμενε με την οικογένειά του στη Σπάρτη είπε στους γονείς του ότι  έβλεπε στον ύπνο του έναν παπά που έβγαινε από το παλιό εκκλησάκι του Α. Νίκωνος στη Σπάρτη  και  του έλεγε πως είναι ο Άγιος Νίκωνας και ότι θέλει να πάνε στο εκκλησάκι του  όπου είναι θαμμένος, να τον ξεθάψουν και να φέρουν τα οστά του στο «σπίτι» του , δηλαδή στο ναό της Σπάρτης .

Οι αναζητήσεις της μητέρας του μικρού Νίκωνα κατέληξαν στο ξωκλήσι του Α. Νίκωνος , στους Αρκασάδες  Ξηροκαμπίου , το οποίο ο μικρός Νίκωνας , από ένα κυπαρίσσι κι ένα πηγάδι που υπήρχε εκεί , αναγνώρισε πως ήταν το εκκλησάκι που του έδειχνε στο όνειρό του ο Άγιος Νίκωνας .  Μια νύχτα , λοιπόν , η μητέρα του Νίκωνα με λίγους συγγενείς και γνωστούς πήγαν κρυφά στο ξωκλήσι του Α. Νίκωνος Αρκασάδων Ξηροκαμπίου , έσκαψαν στο δάπεδο του ναού , εκεί που τους υπέδειξε το παιδί , και πράγματι βρήκαν οστά , τα οποία μετέφεραν σε ένα  σπίτι στο Ξηροκάμπι , τα καθάρισαν , τα έπλυναν και τα τοποθέτησαν σε ένα δίσκο μαζί με ένα Σταυρό .

«Το νέο της εύρεσης των οστών του Οσίου Νίκωνος» απλώθηκε αστραπιαία στη γειτονιά , σε όλο το Ξηροκάμπι και έφτασε την ίδια μέρα στη Σπάρτη . Το απόγευμα αφίχθηκαν , με κωδωνοκρουσίες , ο Μητροπολίτης Διονύσιος Δάφνος (1877-1961) , ο αρχιμανδρίτης Μελέτιος Γαλανόπουλος , πολλοί ιερείς και εκπρόσωποι των τοπικών Αρχών .  Πραγματοποιήθηκε δοξολογία στην Αγία Τριάδα , τον καθεδρικό ναό της κωμόπολης , και στη συνέχειας με πομπή και παράταξη τα οστά μεταφέρθηκαν στο εκκλησάκι του Οσίου Νίκωνος  , όπου βγήκαν και διάφορες αναμνηστικές φωτογραφίες . Ο Μητροπολίτης Διονύσιος και ο αρχιμανδρίτης Μελέτιος μίλησαν , ακολούθως , στα πλήθη του λαού , για το βίο και τα θαύματα του Αγίου και μετά επέστρεψαν όλοι στη Σπάρτη.»

«ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΩΝ ΛΑΚΩΝΩΝ ΑΓΙΩΝ»  – ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΗΤΡΑΚΟΣ – 2010 – ΕΚΔ. ΙΔΙΟΜΟΡΦΗ – ΣΠΑΡΤΗ

Τα οστά που βρέθηκαν στο Ξηροκάμπι τοποθετήθηκαν αρχικά στο Επισκοπείο Σπάρτης , μετά στην Αγία Τράπεζα του Μητροπολιτικού Ναού Ευαγγελιστρίας Σπάρτης και κατόπιν και πάλι  στο Επισκοπείο , για να ενταφιαστούν , τελικά , με τρόπο μυστικό , στο νεκροταφείο του Α. Γεωργίου στη Σπάρτη , έξω από ιερό .

Το 2008 έγινε εκταφή των οστών από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ.κ. ΕΥΣΤΑΘΙΟ και στάλθηκαν για χρονολόγηση σε ειδικό εργαστήριο της Αθήνας . Τελικά , η επιστημονική έρευνα απεφάνθη πως τα οστά αυτά ΔΕΝ ήταν της περιόδου που έζησε ο Α. Νίκωνας αλλά νεότερα .

Έτσι , από όλη αυτήν την ιστορία , απέμεινε μόνο μια παλιά φωτογραφία του 1937 , για να θυμίζει την ανοιχτή ακόμα ελπίδα , προσευχή και προσμονή της Σπάρτης και της Λακεδαίμονος για την ανεύρεση των Λειψάνων του Πολιούχου Αγίου της , του Οσίου Νίκωνος του Μετανοείτε .

 *Στοιχεία και φωτογραφία από το εξαιρετικό βιβλίο του Γιάννη Μητράκου :

«Το Συναξάρι των Λακώνων Αγίων» , εκδόσεις ΙΔΙΟΜΟΡΦΗ – Σπάρτη .

 *Ο μικρός Νίκωνας , στη φωτογραφία , βρίσκεται δίπλα ακριβώς από τον Μητροπολίτη , μαζί με τη μητέρα του .