«Μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις»!

Γραφει ο Λουης Σερεμετης

Σήμερα που καθάριζα φραγκόσυκα, ζήτησα από τα παιδιά να με βγάλουνε φωτογραφία, έτσι για ενθύμιο, γιατί τούτες τις μέρες κάτι θυμήθηκα! Καθώς ξεφύλλιζα το φωτογραφικό άλμπουμ του Πέτρου Λιακάκου που μου δάνεισε ο φίλος Στέφανος Βενολιάς, βρήκα την φωτογραφία του Μπάρμπα Ποτάκη του Κατάβολου, Θεός σχωρέστον, που καθαρίζει φραγκόσυκα. Για πολλά χρόνια καθάριζε και πούλαγε φραγκόσυκα τις μέρες του Αυγούστου στην αγορά. Τα πούλαγε κυρίως στους Αθηναίους που ερχόντουσαν τα καλοκαίρια στο χωριό! Ευχαριστώ τον Στέφανο, και τον Χρήστο τον Κωνστιάντο και την ιστοσελίδα του Krokeai.gr, για την επιμέλεια και την ευγενική προσφορά της φωτογραφίας από το αρχείο του!

Οι δύο φωτογραφίες έχουν μεταξύ τους διαφορά μισόν αιώνα! Μια φωτογραφία ίσον χίλιες λέξεις λένε, όταν μάλιστα είναι απ’ αυτές που σε γυρίζουν αρκετά χρόνια πίσω, φέρνοντας στην μνήμη σου καταστάσεις και ανθρώπους που πέρασαν και ακούμπησαν σε τούτο τον τόπο. Ανθρώπους με την δική τους ξεχωριστή ιστορία, μοναδικούς αλλά όχι αναντικατάστατους, που στο πέρασμά από τούτη τη ζωή άφησε ο καθένας το δικό του μοναδικό αποτύπωμα!

Ο μπάρμπα Ποτάκης ήταν ένας απ’ αυτούς! Ιδιαίτερα αγαπητός, ήμερος άνθρωπος, καλοκάγαθος, βιοπαλαιστής, αλλά και άνθρωπος της πιάτσας. Δούλευε σκληρά, και στο χωράφι, και στην αγορά. Ανάμεσα στις δουλειές που έκανε ήταν και το κόψιμο των ξύλων για τις ξυλόσομπες στα σπίτια και στα καφενεία ενόψει του επερχόμενου χειμώνα. Έκοβε όλο το καλοκαίρι με το χειροπριονάκι του που το ακόνιζε ο ίδιος κάθε βράδυ! Τον βλέπαμε στις αυλές, κάθε μέρα και σε άλλο σπίτι, ή έξω από καφενείο, ή ταβέρνα, να κόβει με τον δικό του ρυθμό και την υπομονή του τόνους ξύλα, για το μεροκάματο και την αξιοπρέπεια όπως έλεγε!
Κάθε καλοκαίρι όμως συμπλήρωνε το εισόδημά του πουλώντας φραγκόσυκα σε ντόπιους και ξενόφερτους που δεν μπορούσαν να πάνε μόνοι τους, γιατί ήταν και επικίνδυνα τα αγκάθια τους!

Ξεκινούσε πολύ πρωί με την δροσιά με το γαϊδουράκι του, με δύο μεγάλους ντενεκέδες, με το καλάμι του που του είχε δέσει μπροστά ένα μπρίκι για να μπορεί να φτάνει τα μακρινά φραγκόσυκα και να μην γεμίζει αγκάθια, και τράβαγε κατά τον «Μουκατά». Όλοι ήξεραν ότι αυτή η περιοχή είχε πολλά και τα καλύτερα φραγκόσυκα!

Πριν πιάσει η ζέστη γύριζε με γεμάτους τους ντενεκέδες φραγκόσυκα, διάλεγε κάθε φορά και μια διαφορετική γωνιά της πλατείας, και διαλαλούσε το εμπόρευμά του: «Έχω ωραία, δροσερά και καθαρά φραγκόσυκα από τον Μουκατά, μεγάλα, μια μπουνιά το ένα! Ένα πενηνταράκι το ένα, πέντε στο δίφραγκο, ελάτε να προλάβετε»! Πλάκωνε ο κόσμος, και δεν σήκωνε κεφάλι από το συνεχόμενο καθάρισμα, αν και υπέφερε από τα μάτια του! Κάποια στιγμή κουράζονταν τα μάτια του από το σκύψιμο, δακρύζανε, και τότε σήκωνε για λίγο το κεφάλι του να σκουπίσει τα δάκρυα μαζί με τον ιδρώτα που του καίγανε τα μάτια του, και έλεγε σαν να τον ακούω τώρα: «στραβωθήκανε τα ματάκια μου μανούλα μου από το σκύψιμο»! Έτσι πέρναγαν τα καλοκαίρια και οι χειμώνες του μπάρμπα Ποτάκη, μέχρι που εγκατέλειψε αυτόν τον κόσμο.

Τον μνημονεύω σήμερα όχι μόνο με την ευκαιρία αυτή, αλλά και γιατί ήταν αγαπητός σε όλους, από τις ξεχωριστές φυσιογνωμίες λόγω της δουλειάς που έκανε, ήταν από τους ανθρώπους που δεν πέρασαν απαρατήρητοι, απ’ αυτούς που πέρασαν και ακούμπησαν στο χωριό αφήνοντας κάτι πίσω τους, και δεν ξεχνιέται. Αυτά τα λίγα αντί μνημόσυνου! Αιωνία η μνήμη του!

Από τα παιδικά μας χρόνια περιμένουμε πως και πώς να μπει ο Αύγουστος για ν αρχίσουμε να κόβουμε τα πρώτα φραγκόσυκα! Μεγαλώσαμε κι εμείς, και χρόνο με τον χρόνο εκεί στους γνωστούς τόπους που σμίγουμε χρόνια τώρα, όταν κάνουμε το «προσκλητήριο», βλέπουμε ότι κάποιοι «λείπουν»! Λείπουν άνθρωποι που μας έμαθαν αυτές τις συνήθειες, αλλά πάντα θα ζωντανεύει μέσα μας η μνήμη τους! Λείπουν οι γονείς μας, λείπει ο θείος ο Αποστόλης, ο θείος ο Νικάκης, ο μπάρμπα Πότης, ο μπάρμπα Στέλιος, ο Γιάννης, ο Γιώργος, ο Μήτσος, κ.α.

Αυτό είναι ένα μνημόσυνο γι αυτούς, και πιστεύω ότι είναι το καλύτερο! Τα φραγκόσυκα πλέον μένουν αμάζευτα, σαπίζουν, αλλά ευτυχώς όσα φτάνουν τα τρώνε τα αγριογούρουνα!
Φάτε φραγκόσυκα άφοβα, και μάθετε και τα παιδιά σας! Το φραγκόσυκο είναι από τα πλέον νόστιμα καλοκαιρινά φρούτα. Σε ξεδιψάει γιατί έχει πολύ νερό. Έχει την ιδιότητα τρώγοντάς το πριν από την κατανάλωση αλκοόλ να μειώνει την ναυτία και την ξηροστομία. Είναι ωφέλιμο και ως κατάπλασμα για την θεραπεία φλεγμονωδών αποστημάτων, στους μώλωπες, και στην περιποίηση των τραυμάτων. Τα φραγκόσυκα περιέχουν ισχυρά αντιοξειδωτικά, που δρουν προστατευτικά σε διάφορους ιστούς και όργανα, όπως στις αρτηρίες, στα νεύρα, στα μάτια και στις αρθρώσεις! Υποστηρίζουν κάποιοι ότι δρουν κατά ορισμένων μορφών καρκίνου, κατά των καρδιοπαθειών, και κατά της παχυσαρκίας!

Κάνουν καλό στο ζάχαρο, στην χοληστερίνη, στην φλεβίτιδα, στις πνευμονικές παθήσεις, και στην υπερτροφία του προστάτη. Βοηθάνε επίσης στην καταπολέμηση σεξουαλικών δυσλειτουργιών! Πολύ σημαντικό αυτό!

Η μόνη παρενέργεια που μπορεί να έχουν είναι η δυσκοιλιότητα, αλλά μόνο μετά από υπερβολική κατανάλωση! Μην ξεχνάμε, «παν μέτρον άριστον» λέγανε οι Αρχαίοι! Αυτή την κατάσταση την περιγράφανε οι παλαιοί λέγοντας ότι «άμα φας πολλά φραγκόσυκα παθαίνεις φρύξη». Μια φορά έτυχε και πήρε το αυτί μου έναν διάλογο που είχαν δύο θειάδες. Λέει η μια στην άλλη: «Μωρ’ συ, έχω ένα φούσκωμα, ένα αμπάριασμα στην κοιλιά μου, έχω να βγώ το χοντρό μου το νερό πέντε μέρες, και δεν ξέρω τι να κάνω»! Και η άλλη που συνέχεια «της έμπαινε και της τα έχωνε», της απαντάει: «Αφού μωρή τρως στην καθισιά σου ένα κοφίνι φραγκόσυκα, πως θα χέσεις; Κατέβασε τώρα από το ράφι το «ριγκατέρι», (ήταν ένα ανοξείδωτο δοχείο με ειδικό λάστιχο, που είχε κάθε σπίτι για κλύσμα),. Φέρτο να σου κάνω ένα κλύσμα, μπας και μπορέσουμε και ξεφουσκώσουμε την κοιλιά σου»! Είχαν και την πλάκα τους οι γέροι!

Οι γονείς μας, μας φώναζαν κοντά τους για να μας δείξουν πως μαζεύουν τα φραγκόσυκα, πως τα καθαρίζουν με ασφάλεια, ούτως ώστε όταν μεγαλώσουμε να τα καθαρίζουμε για να τα τρώνε τα παιδιά μας! Τέτοια πρόνοια έδειχναν! Μας έδειχναν με τι χέρι και πως να πιάνουμε το μαχαίρι, πώς να το χαράζουμε, πως και με τι να πιάνουμε το καθαρισμένο φραγκόσυκο, μην τυχόν και καταπιούμε μαζί του και αγκαθάκια, και έχουμε τρεξίματα.

Καταφέραμε και μάθαμε πώς να τα καθαρίζουμε, δεν ήταν δύσκολο, προσοχή θέλει. Μάθαμε από μικροί να τα τρώμε τα φρούτα της κάθε εποχής, γιατί οι μπανάνες, ανανάδες, αβοκάντο, ακτινίδια, και τα άλλα εξωτικά φρούτα, ήταν σπάνιο όχι μόνο να τα φάμε, αλλά και να τα δούμε έστω κι από μακριά!

Το μόνο που δεν καταφέραμε είναι να μάθουμε τα παιδιά μας να τρώνε φραγκόσυκα, σύκα, και άλλα φρούτα εποχής! Ίσως σ αυτό να φταίμε μόνο εμείς!
Και του χρόνου!

Υ.Γ: Για να μην σας κουράζω, οι διαφορές στις δύο φωτογραφίες είναι τρείς! Η πρώτη είναι στα πρόσωπα, η δεύτερη στην χρονολογία, (πενήντα χρόνια διαφορά η μία από την άλλη), και η τρίτη και κυριότερη είναι ότι εγώ αυτό που έκανα σήμερα το έκανα για την πλάκα μου και για να φάμε στο σπίτι δύο νοματαίοι, και άντε και κανένας επισκέπτης άμα τύχει, ενώ ο συχωρεμένος ο μπάρμπα Ποτάκης το έκανε για να ζήσει την οικογένειά του!


Ακολουθήστε το krokeai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις εξελίξεις.